ترس در كودك به طور طبيعي وجود دارد، ترسها به وجود ميان و از بين ميرن اما گاهي مسائلي باعث تشديد و ماندن برخي ترسها در وجود بچهها ميشود كه نبايد از آنها ساده گذشت. اگر فرزندتان از چيزي ميترسد نگوييد “اينكه ترس نداره يا ببين اون ني ني نمي ترسه”، اين واكنشها نه تنها كمكي به از بين رفتن ترس او نميكند بلكه باعث از بين رفتن اعتمادبه نفسش هم ميشود. پس چه بايد كرد؟ بهتر است ابتدا علت و شدت ترس را مشخص كنيد، سپس بر آن اساس برخورد و روش مناسب پيش بگيريد.
منبع : ترس كودك و انواع فوبيا در كودكان
نشانه ها و علائم ترس كودك
ترس يكي از احساسات طبيعي و ذاتي در همه ما است كه باعث ميشود خودمان را از يك خطر واقعي دور كنيم، اما گاهي اوقات آدمها و بهخصوص كودكان از چيزهايي ميترسند كه دليلي براي نگراني راجع به آنها وجود ندارد. خيلي اوقات اين ترسها در كودكان به دليل تجربه كم و ناتواني آنهاست و بهمرورزمان و خودبهخود از بين ميروند. چيزي كه والدين بايد به آن دقت داشته باشند اين است كه نشانههاي ترس در همه كودكان يكسان نيست. حتي شايد بعضياوقات بچهها مستقيماً از ترسهاي خود صحبت نكند. پس شناخت نشانههاي ترس كودك موجب واكنش سريع و به موقع شما ميشود. از مهمترين نشانههاي ترس كودك عبارتند از:
- احساس اضطراب و نگراني
- چسبيدن به والدين
- ساكت شدن
- گريه و بيقراري
- جويدن ناخنها
- تكان دادن دستوپا
- خيره ماندن به يكچيز
انواع ترس و فوبيا در كودك
زماني كه ترسها شدت پيدا كنند، تبديل به اختلال ميشوند. براي مثال كودكي كه فوبياي تاريكي دارد، بدون اينكه چراغ روشن باشد در اتاق نميماند و اگر مجبور شود با گريه و زاري براي فرار تلاش خواهد كرد. براي تشخيص فوبيا از ترس واقعي حتما بايد متخصص كودك را ارزيابي نمايد.
علت و دلايل ترس كودك
بخشي از رشد طبيعي
ترس از پديدههاي مختلف روند طبيعي رشد است. كودكان در سنين مختلف از چيزهاي متفاوتي ميترسند، براي مثال در يك يا دوسالگي آنها از غريبهها و در پنج يا ششسالگي از تاريكي ميترسند. اين ترسها همانطور كه خودبهخود بهوجود آمدهاند خودشان هم بهتدريج از بين ميروند.
اتفاقات ناگوار
همراه شدن موضوعات ساده با اتفاقات ترسناك باعث ميشود كودك از مسائل ساده هم دچار ترس شود. براي مثال اگر كودك زماني كه در پارك بازي ميكند به يك تاب بخورد ممكن است ديگر از همه تابها يا حتي بازي كردن در پارك بترسد.
مشاهده ترس اطرافيان
گاهي اوقات ترسها به دليل مشاهده و تقليد از ترسهاي اطرافيان و بهخصوص والدين نشات ميگيريد. مثلاً كودكي كه ميبيند مادرش از حيوانات ميترسد ياد ميگيرد كه بايد از حيوانات بترسد.
راه هاي از بين بردن ترس كودك
برخوردتان با ترس كودك تأثير بسياري در شرايط روحي او دارد. ميتوانيد كاري كنيد كه فرزندتان احساس كند دليلي براي ترسيدن وجود ندارد و همينطور ميتوانيد باعث شويد ترسهاي كودك براي هميشه با او باقي بمانند. به همين خاطر حتما به اين مسائل توجه كنيد و در صورت حل نشدن مساله براي درمان به متخصص كودك مراجعه كنيد. براي دريافت مشاوره كودك كليك كنيد.
1- احساسات كودك را مسخره نكنيد
هرگز كودكتان را به دليل ترسهايش مسخره نكنيد يا به آنها نگوييد كه دليلي براي ترسيدن وجود ندارد. اين كار شما نهتنها ترس آنها را از بين نميبرد بلكه باعث ميشود اعتمادبهنفسشان را هم از دست بدهند و احساس كنند ضعيف هستند كه از چنين چيزي ميترسند.
2- با كودك صحبت كنيد
وقتي متوجه ميشويد كودك از چيزي ميترسد اولين سؤال و برخورد شما بايد اين باشد كه احساسات او را درك كنيد و بپرسيد از چه چيزي در اين موضوع ميترسد. مثلاً اگر فرزندتان از تاريكي ميترسد بهجاي اينكه به او بگوييد تاريكي ترس ندارد، اول بپرسيد كه از چه چيزي در تاريكي ميترسد؛ ممكن است احساس كند در تاريكي كسي قصد آسيب زدن به او را دارد يا بهطوركلي از اينكه چيزي را نميبيند ترسيده باشد. در اين شرايط سعي كنيد در حد فهم كودك مسائل را برايش توضيح دهيد و او را از اينكه اتفاقي برايش نميافتد مطمئن كنيد.
براي مثال ميتوانيد مسئوليت قفلكردن درها را به او بدهيد يا اطمينان بدهيد كه شما كنارش هستيد و اگر اتفاقي بيفتد از او مراقبت ميكنيد. اين ترسها معمولاً پس از مدتي از بين ميروند اما اگر ترسهاي فرزندتان با او باقي مانده يا در حال شديدتر شدن هستند بهتر است هر چه زودتر با مشاور كودك صحبت كنيد.
3- كودك را با ترسهايش روبهرو كنيد
براي درمان ترسهاي كودك بايد او را آرامآرام با موضوعي كه از آن ميترسد مواجه كنيد. در همان مثال بالا كه كودك از تاريكي ميترسيد بهتر است دلايل تاريكي شب را براي او توضيح دهيد. در مرحله بعد همراه كودك و در اتاق او بخوابيد. سپس سعي كنيد هر بار مدتزمان ماندنتان در اتاق را كمتر كنيد. بهاينترتيب فرزندتان كمكم متوجه ميشود كه در اتاق تنها مانده و مشكلي او را تهديد نكرده است.
4- همراهي با يك پديده خوشايند
يكي از چيزهايي كه كودك دوست دارد را با ترس او همراه كنيد. اين موضوع باعث ميشود بهتدريج ترسش از بين برود. براي مثال در تاريكي برايش داستان بخوانيد يا با او بازي كنيد و يا با كمك هم به حيوانات غذا بدهيد. اما توجه داشته باشيد اين كارها را زماني ميتوانيد انجام دهيد كه ترس كودك خيلي شديد نباشد وگرنه باعث ميشويد او از چيزهايي كه دوست داشته هم بترسد.
چه زماني براي ترس كودك به روانشناس مراجعه كنيم؟
همانطور كه گفتيم ترسها بخش عادي از جريان رشد كودك هستند و بهصورت خودبهخودي نيز از بين ميروند، اما گاهي اوقات اين ترسها ممكن است براي مدت بيشتري با كودك باقي بمانند. بهخصوص ترسهايي كه به دليل يك خاطره بد مثل تصادف شكل گرفته باشند احتمالاً به اين سادگيها از بين نميروند و شما بايد براي درمان آنها از يك متخصص كمك بگيريد. باقي ماندن اين دسته از ترسها و فوبياها در كودك باعث ميشود كه آنها تا بزرگسالي با وي باقي بمانند و يا دائماً شدت بيشتري پيدا كنند.
بيشتر بخوانيد : درمان فوبي كودكان
درصورت وجود هركدام از نشانههاي زير بهتر است راجع به آن با يك مشاور كودك صحبت كنيد:
- ترس براي مدت طولاني در كودك (حداقل 6 ماه) باقي مانده است.
- شدت ترس در حال بيشتر شدن است تا جايي كه احساس ميكنيد كودك از اين ترسها آسيب ميبيند.
- ترسها در حال گسترش پيدا كردن هستند. براي مثال كودك ابتدا فقط از حيوانات ميترسيده حالا حتي از تصوير يا اسم آنها هم دچار ترس ميشود
- به هر دليلي احساس ميكنيد ترسها جريان عادي زندگي را با مشكل مواجه كرده است
- ترسها به دليل تجربيات ناخوشايند شكل گرفته باشند.
براي دريافت مشاوره در زمينه كودك ميتوانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.
سؤالات متداول
بهترين روش براي برخورد با ترس كودك چيست؟
بهتر است آنها را به دليل ترسهايشان مسخره نكنيد. با كودك همدلي كنيد و از او بپرسيد چه چيزي باعث ترس او شده، سپس سعي كنيد با توضيحاتي در حد فهم كودك و همينطور مواجهI مرحلهبهمرحله او با موضوع ترسهاي وي را از بين ببريد.
چه زماني براي ترس كودك بايد با روانشناس صحبت كنيم؟
اگر ترس براي مدتي بيشتر از 6 ماه طول كشيده، شديدتر شده و به هر شكلي جريان معمولي زندگي كودك را با مشكل مواجه كرده يا اگر احساس ميكنيد ترسهاي وي در حال بيشتر شدن هستند با يك مشاور كودك صحبت كنيد.
منبع : ترس كودك و انواع فوبيا در كودكان
- دوشنبه ۱۱ مرداد ۰۰ ۲۲:۱۹
- ۳۱ بازديد
- ۰ نظر