براي درمان بيش فعالي در كودكان بايد چه كار كرد؟ آيا دارو دادن به كودك تنها راه درمان اين اختلال است؟ متخصصان امروزه روش‌هاي مختلفي را براي كنترل و بهبود علائم بيش فعالي معرفي مي‌كنند. آنها بر اين باورند كه تجويز داروهايي نظير ريتالين تنها بخشي از فرايند بهبود بيش فعالي محسوب مي‌شود. در عين حال كمك گرفتن از روانشناس، شركت در جلسات روان درماني، تمرين مهارت‌هاي مقابله اي و پيروي از يك رژيم غذايي مناسب از جمله ديگر بخش‌هاي مهم درمان اختلال ADHD هستند. در ادامه اين مقاله توضيحات بيشتري در اين باره ارائه كرده‌ايم. براي دريافت راهنمايي‌هاي لازم براي شروع درمان بيش فعالي كودكان، مشاوره كودك دريافت كنيد.
منبع : درمان بيش فعالي كودكان بدون دارو
درمان بيش فعالي در كودكان با توجه به تعريف بيماري
اختلال بيش فعالي يا ADHD يكي از اختلالات عصبي رشدي است كه اغلب در سنين كودكي بروز پيدا مي‌كند. كودكان بيش فعال دو نقص عمده دارند كه كم توجهي و تحرك بيش از حد را شامل مي‌شود. براي آشنايي بيشتر با نشانه‌ها و علل اختلال بيش فعالي كودكان كليك كنيد. از جمله علائمي كه در طي ADHD بروز مي‌يابند بايد به موارد زير اشاره كرد.
- كودكان بيش فعال توجه چنداني به جزئيات ندارند.
- آنها در حين انجام تكاليف نمي‌توانند تمركز خود را حفظ كنند.
- دائما حواس‌شان جاي ديگري است و هنگام مكالمه توجه كمي به فرد مقابل دارند.
- در به پايان رساندن وظايف و تكاليف‌شان با مشكل مواجه هستند.
- معمولا از انجام تكاليفي كه نيازمند فعاليت ذهني است، متنفرند.
- در اكثر اوقات وسايل خود را گم مي‌كنند.
- به راحتي حواس‌شان با محرك‌هاي خارجي پرت مي‌شود.
- دائما كارهاي روزمره خود را فراموش مي‌كنند.
- دائما روي صندلي وول مي‌خورند يا هنگامي كه نشسته‌اند دست و پاي خود را تكان مي‌دهند.
- نمي‌توانند به مدت طولاني روي صندلي بنشينند.
- معمولا در مكان‌هايي كه مناسبتي ندارد مي‌دوند يا از در و ديوار بالا مي‌روند!
- فعاليت‌هايشان با سر و صداي زياد همراه است.
- دائما در حال حركت هستند.
- بيش از حد حرف مي‌زنند.
- وسط حرف ديگران مي‌پرند.
- اگر از آنها سوال بپرسند معمولا قبل از اتمام پرسش پاسخ را مي‌پرانند.
- انتظار كشيدن در موقعيت‌هايي نظير ماندن در صف برايشان بسيار دشوار است.
گزينه هاي پيش رو براي درمان بيش فعالي در كودكان
با وجود اينكه در برخي موارد مصرف دارو براي درمان بيش فعالي كودكان از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، اما درمان اين اختلال فقط به دريافت دارو محدود نمي‌شود. در واقع درمان‌هاي موثر ديگري نيز وجود دارد كه به مبتلايان كمك مي‌كنند، قدرت توجه خود را بهبود ببخشند، تكانشگري كمتري داشته باشند و در نهايت به كنترل بيشتري روي رفتارهاي خود دست پيدا كنند.
وعده‌هاي غذايي مناسب، اصلاح رفتاري، يادگيري مهارت‌هاي مقابله‌اي جديد و بهبود مهارت‌هاي اجتماعي از جمله ديگر بخش‌هاي فرايند درمان هستند كه مي‌توانند عملكرد فرزندتان را در مدرسه بهبود ببخشند، روابط او با ديگران را تقويت كنند و استرس و ناكامي را در كل خانواده كاهش دهند. براي آشنايي با روش‌هاي تربيت كودكان بيش فعال كليك كنيد.
درمان بيش فعالي در كودكان به كمك دارو
براي درمان بيش فعالي كودكان معمولا از داروهاي محرك سيستم عصبي مركزي استفاده مي‌شود كه از جمله مهم‌ترين آنها مي‌توان به ريتالين و آدرال اشاره كرد. اين داروها با افزايش سطح برانگيختگي مغز به بهود علائمي نظير كم توجهي و مشكلات تمركز كمك مي‌كنند. البته هرگز نبايد اين داروها را به طور سرخود به فرزندتان بدهيد چرا كه براي تجويز آن تشخيص پزشك در مورد شدت بيماري و در نظر گرفتن شرايط جسماني و روانشناختي كودك بسيار اهميت دارد. در غير اين صورت ممكن است دارو به جاي ايجاد اثرات درماني به يكسري عوارض جانبي ناخوشايند بيانجامد.
درمان بيش فعالي در كودكان به كمك رفتار درماني
مطالعات پژوهشي نشان مي‌دهند رفتار درماني (يا همان اصلاح رفتار) يكي از روش‌هاي بسيار موثر در بهبود اختلال بيش فعالي است. به خصوص كودكاني كه هم زمان تحت درمان با دارو قرار دارند به طور مضاعفي از فوايد اين روش بهره مند مي‌شوند. در برخي موارد رفتار درماني حتي مي‌تواند به متخصصين كمك كند كه دوز داروها را كاهش دهند و در نتيجه به طور امن‌تري روند درمان را پيش ببرند.
در توضيح رفتار درماني بايد گفت كه درمانگران در اين رويكرد تلاش مي‌كنند رفتارهاي سالم را از طريق تقويت و پاداش دهي افزايش داده و رفتارهاي مخرب را از طريق تعيين محدوديت و پيامدهاي منفي كاهش دهند. رفتار درمانگران معمولا از قدم‌هاي كوچك شروع مي‌كنند. براي مثال كودك بيش فعال معمولا وسط حرف ديگران مي‌پرد و درمانگر اصلاح اين رفتار را مد نظر قرار مي‌دهد.
در همين راستا ابتدا به كودك رفتار صحيح را آموزش مي‌دهد و پس از آن از او مي‌خواهد قبل از شروع به حرف زدن دست خود را بالا بگيرد. هربار كه كودك اين رفتار را به درستي انجام دهد درمانگر به شيوه‌هاي مختلف عمل او را تقويت مي‌كند. تقويت مي تواند حتي با گفتن جملات ساده‌اي نظير آفرين، لبخند زدن يا تكان دادن سر اتفاق بيافتد.
رفتار درمانگران معمولا آموزش دهي به خانواده و معلمين را نيز در دستور كار خود قرار مي‌دهند. به اين ترتيب كودك در محيط‌هاي ديگر نيز اصلاح رفتار را تمرين مي‌كند كه همين مسئله در تسريع فرايند درمان اثر بسزايي دارد.
درمان بيش فعالي در كودكان به كمك روان درماني و آموزش مهارت ها
از آنجا كه كودكان مبتلا به اختلال بيش فعالي اغلب در تعاملات اجتماعي ساده مشكل دارند و با عزت نفس پايين دست و پنجه نرم مي‌كنند، نوع ديگري از درمان كه به آنها كمك مي‌كند، آموزش مهارت‌هاي اجتماعي است. آموزش مهارت‌هاي اجتماعي كه معمولاً در محيط گروهي انجام مي‌شود، توسط يك درمانگر هدايت ميگردد
به طوري كه ابتدا او به عنوان الگو رفتارهاي مناسب را نشان مي‌دهد و سپس از كودكان مي‌خواهد كه آنها را تكرار كنند. گروه مهارت‌هاي اجتماعي به كودكان مي‌آموزد كه چگونه واكنش‌هاي ديگران را پيش بيني نمايند و چگونه رفتارهاي قابل قبول‌تري داشته باشند. همچنين گروه مهارت‌هاي اجتماعي بايد روي انتقال مهارت‌هاي جديد به دنياي واقعي كار كند.
درمان بيش فعالي در كودكان به كمك رژيم غذايي مناسب
برخي از متخصصين بر اين باورند كه رژيم غذايي كودكان مبتلا به بيش فعالي نيز در فرايند بهبودي آنها تاثير دارد. البته توجه به اين مسئله بسيار ضرورت است كه بدانيد رژيم غذايي مناسب به تنهايي براي درمان اين اختلال كفايت نمي‌كند. از جمله توصيه‌هايي كه در مورد تغذيه كودكان ADHD وجود دارد بايد به موارد زير اشاره كرد.
1- فاصله بين وعده هاي غذايي كودك نبايد بيش از 3 ساعت شود
وعده‌هاي اصلي و ميان وعده‌هاي فرزندتان را طوري تنظيم كنيد كه او هر 3 ساعت مقداري غذا بخورد. اين كار كمك مي‌كند كه قند خون كودك ثابت بماند و همين مسئله به كاهش تحريك پذيري و افزايش تمركز او كمك مي‌كند.
2- گنجاندن پروتئين و كربوهيدرات در وعده هاي غذايي كودك
سعي كنيد در هر وعده غذايي يا ميان وعده كمي پروتئين و كربوهيدرات قرار دهيد. اين غذاها به كودك كمك مي‌كنند تا ميزان فعاليتش كاهش پيدا كند ولي در عين حال هشياري بيشتري داشته باشد.
3- سطح روي، آهن و منيزيم كودك بررسي كنيد
بسياري از كودكان مبتلا به ADHD داراي ميزان كمي از اين مواد معدني مهم هستند. افزايش سطح آنها ممكن است به كنترل علائم ADHD كمك كند. به خصوص افزايش آهن بسيار مفيد مي‌باشد. در همين راستا يك مطالعه نشان داده كه مكمل آهن تقريباً به اندازه مصرف داروهاي محرك علائم بيش فعالي را بهبود مي‌بخشد. با اين حال مكمل‌ها نيز بايد طبق نظر پزشك به كودك داده شوند. در نتيجه به طور سرخود و بيش از حد از آنها استفاده نكنيد.
براي دريافت مشاوره در زمينه كودك مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02166419012 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.
سوالات متداول
ريتالين تنها در صورتي مي‌تواند به عنوان درمان مشكلات تمركز تجويز شود كه كودك يا بزرگسال مبتلا به اختلال بيش فعالي باشد. در غير اين صورت مصرف ريتالين منجر به بروز عوارضي نظير تحريك پذيري، اضطراب و بي قراري مي‌شود و حتي ممكن است وابستگي رواني در پي داشته باشد. در نتيجه هرگز از اين دارو به طور سرخود استفاده نكنيد.
منبع : درمان بيش فعالي كودكان بدون دارو
- دوشنبه ۱۵ شهریور ۰۰ ۰۹:۵۵
- ۶۳ بازديد
- ۰ نظر