كاتاتونيا يا بيماري كاتاتونيك نوعي وضعيت حركتي و روانشناختي خاص است كه همراه بسياري از اختلالات اعصاب و روان و طبي ديده مي‌شود. از جمله اين اختلالات مي‌توان به افسردگي، انواع اختلالات روانپريشي، اختلال دوقطبي، بيماري‌هاي عصبي رشدي و بيماري‌هاي نادر خودايمني اشاره كرد. از جمله علائمي كه در وضعيت كاتاتونيا بيماران را درگير خود مي‌سازد مواردي نظير بهت، جمود عضلاني و انعطاف پذيري مومي شكل را شامل مي‌شود. در ادامه اين مقاله در مورد اختلال كاتاتونيا، علائم، علت بروز و نحوه درمان آن توضيحاتي را ارائه كرده‌ايم. براي آشنايي با ساير علائم بيماري اسكيزوفرني كليك كنيد.
منبع : كاتاتونيا يا بيماري كاتاتونيك
علائم و نشانه هاي بيماري كاتاتونيا چيست
كاتاتونيا نوعي وضعيت حركتي و روانشناختي خاص است كه در راهنماي تشخيصي و آماري اختلالات روان پزشكي به عنوان يك اختلال مستقل معرفي نشده است. چرا كه اين مشكل مي‌تواند به عنوان يك مشخصه در كنار اختلالات روانشناختي و بيماري‌هاي طبي گوناگوني تظاهر پيدا كند. از جمله اين اختلالات و بيماري‌ها بايد به افسردگي، انواع اختلالات روانپريشي، اختلال دوقطبي، بيماري‌هاي عصبي رشدي و بيماري‌هاي نادر خودايمني اشاره كرد. در اين شرايط فرد در كنار مشكل اصلي دست كم 3 علامت از علائم زير را نيز از خود نشان مي‌دهد كه متخصصان آن‌ها را تحت عنوان وضعيت كاتاتونيك مشخص مي‌كنند.
- بهت (نداشتن هيچ گونه واكنش نسبت به محيط پيرامون يا عدم ابراز هرگونه فعاليت رواني حركتي)
- جمود يا سفتي عضلاني (نوعي وضعيت گيري انفعالي در بدن)
- انعطاف پذيري مومي شكل (يعني فرد در مقابل وضعيت دهي بدنش توسط ديگران مقاومت چنداني از خود نشان نمي‌دهد)
- سكوت
- منفي كاري به معناي مقاومت در برابر پيروي از هرگونه دستور يا قانون بيروني
- نشان دادن ادا و اطوار
- قرار دادن بدن در وضعيت‌هاي خاص و حفظ فعالانه يك موقعيت ناجور حتي برخلاف جاذبه
- نشان دادن رفتارهاي قالبي (حركات تكراري، بي هدف و اكثرا غيرمعمول)
- ابراز سرآسيمگي كه با تحريك‌هاي موجود در محيط هماهنگي ندارد
- شكلك در آوردن
- پژواك كلام به معناي تقليد طوطي‌وار گفته‌هاي ديگران
- پژواك رفتار به معناي تقليد طوطي‌وار رفتار ديگران
بيشتر بخوانيد : انواع اسكيزوفرني
انواع كاتاتونيا يا بيماري كاتاتونيك
براساس اينكه علائم كاتاتونيك در چه شرايطي بروز مي‌يابند مي‌توان آن ها را به 3 دسته تقسيم كرد كه شامل موارد زير هستند:
1- كاتاتوني همراه يك مشكل رواني ديگر يعني اختلال رشدي عصبي، روانپريشي، دوقطبي و افسردگي يا ساير اختلالات رواني است
2- كاتاتوني ناشي از يك بيماري طبي ديگر
3- كاتاتوني نامعين (در اين وضعيت علائم كاتاتونيا به وضوح ديده مي‌شوند و با افت عملكردي همراه هستند، اما بيماري زمينه‌اي كه منجر به بروز اين علائم شده هنوز نامعلوم است)
علت بروز كاتاتونيك
همانطور كه گفته شد دچار بودن به يك اختلال روانپزشكي يا طبي خاص نظير اسكيزوفرني احتمال بروز مشكلات كاتاتونيك را افزايش مي‌دهد. البته محققان هنوز نتوانسته‌اند علت اصلي بروز علائم كاتاتونيا را كشف كنند. با اين حال معتقدند كه سطوح غيرعادي برخي انتقال دهنده‌هاي عصبي شيميايي نظير دوپامين و سروتونين در سيستم عصبي مسئول اصلي بروز اين مشكل هستند. در همين راستا بررسي‌هاي باليني نشان مي‌دهند مصرف داروهايي كه سطح اين انتقال دهنده‌ها را تغيير مي‌دهند مي‌توانند در بهبود يا تشديد علائم كاتاتونيا تاثيرگذار باشند.
روش هاي درمان اختلال كاتاتونيا يا كاتاتونيك
براي درمان علائم كاتاتونيا استفاده از درمان‌هاي دارويي نسبت به هرچيز ديگري اولويت دارند. داروهاي آرام بخش بنزوديازپيني نظير لورازپام از جمله مواردي هستند كه مي‌توانند به كاهش مشكلات رواني حركتي مرتبط با كاتاتونيا كمك كنند. اگر بيمار نسبت به داروها واكنش چنداني نشان ندهد و در اصطلاح تخصصي مقاوم به درمان باشد متخصصين ممكن است درمان با شوك الكتريكي را نيز در دستور كار خود قرار دهند.
البته در نظر داشته باشيد كه درمان‌هاي دارويي و شوك الكتريكي براي كنترل وضعيت در كوتاه مدت پيشنهاد مي‌شوند. اما براي مديريت شرايط بيمار در دراز مدت به خصوص در شرايطي كه يك اختلال روانشناختي وجود دارد، دريافت درمان‌هاي روانشناختي نظير روان درماني فردي، خانواده درماني و گروه درماني نيز ضرورت مي‌يابد. چرا كه تا زماني كه اختلال زمينه‌اي به طور ريشه اي برطرف نشود، احتمال عود علائم كاتاتونيا هم چنان وجود خواهد داشت.
براي دريافت مشاوره در زمينه اختلالات رواني مي‌توانيد در هر زمان از روز براي مشاوره تلفني با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو از طريق شماره 02166419012 تماس بگيريد.
سوالات متداول
آيا كاتاتونيا فقط در بيماراني كه دچار روان پريشي هستند بروز مي‌يابد؟
خير، اين مشكل مي‌تواند در ساير وضعيت‌هاي روانشناختي نظير افسردگي، اختلال دو قطبي يا اختلالات عصبي رشدي نيز بروز پيدا كند. همچنين علائم كاتاتونيك در بسياري از موارد ناشي از يك بيماري طبي هستند و يا بيماري زمينه‌اي آن ها نامعلوم است.
سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد
تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل
سراسر كشور :9099070354 استان تهران :9092301539
جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري
شماره تماس با موبايل : 66419012-021
- جمعه ۰۱ مرداد ۰۰ ۲۲:۳۵
- ۳۰ بازديد
- ۰ نظر