آیا علائم اعتیاد به متادون و عوارض متادون را می شناسید ؟ قرص و شربت متادون یکی از انواع اعتیاد به مواد مخدر است که در سال‌های اخیر به دلیل خاصیت درمانی این دارو و تجویز آن در کلینیک‌های ترک گسترش پیدا کرده است. اگرچه این دارو به عنوان یک داروی موثر می‌تواند در درمان اعتیاد به سایر مواد مخدر کمک کننده باشد با این حال نباید از این واقعیت غافل شویم که این دارو خود برای مصرف کننده، اعتیاد آور بوده و مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
در این مطلب راجع به علائم اعتیاد به متادون، نشانه‌ها، چیستی و عوارض آن صحبت خواهیم کرد. با توجه به اهمیت زمان در درمان اعتیاد به هرگونه ماده مخدر، اگر شما یا یکی از اطرافیانتان نشانه‌های اعتیاد به این ماده را نشان می‌دهد بهتر است هرچه سریع‌تر با یک متخصص در این باره صحبت کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه متادون می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
منبع: متادون چیست
متادون چیست؟
متادون که با نام تجاری دولوفین نیز در بازار موجود است یک داروی مخدر صنعتی می‌باشد که در آزمایشگاه تولید می‌شود. این دارو به عنوان یک مسکن قوی توانایی کاهش درد را دارد و برای افرادی که دردهای متوسط تا شدید را تجربه می‌کنند مفید خواهد بود. از دیگر کاربردهای آن می‌توان به خاصیت Methadone در درمان اعتیاد به مواد مخدر مانند هروئین یا مرفین اشاره کرد.
این دارو در واقع همان گیرنده‌های مغزی که هروئین و مرفین بر روی آن عمل می‌کنند را تحت تأثیر قرار می‌دهد و از این طریق عوارض ناخوشایند سم زدایی این مواد را کاهش می‌دهد. با این حال تجویز متادون باید حتماً از نظر پزشک انجام گیرد و مصرف خودسرانه آن می‌تواند باعث اعتیاد بیمار به این دارو شود. برای آشنایی بیشتر با انواع مواد مخدر کلیک کنید.
طول مدت اثر متادون در ترک مواد مخدر
طول مدت اثر متادون بسیاری طولانی تر از مواد مخدر از جمله هروئین است. مدت اثر این دارو تقریبا بیست چهار ساعت است. در حالی که ماده مخدری مانند هروئین تنها دو ساعت مدت اثر دارد. به همین دلیل برای ترک اعتیاد به مواد مخدر همانند هروئین و … مورد استفاده قرار می گیرد. به همین دلیل دو نوع برنامه ترک با Methadone وجود دارد:
درمان نگهدارنده یا طولانی مدت :
این روش ماه ها یا سال ها زمان می برد. هدف از این برنامه کاهش آسیب ناشی از مصرف مواد مخدر و بهبود کیفیت زندگی فرد است.
برنامه سم زدایی در روش پرهیز مدار ( کوتاه مدت ) :
این روش معمولا پنچ تا ده روز طول می کشد. هدف از برنامه کوتاه مدت کاهش رنچ ناشی از قطع مواد مخدر مانند هروئین است. برای اطلاع از روش های درمان ام ام تی (ترک بامتادون) کلیک کنید.
چرا متادون اعتیادآور است؟
این دارو یکی از انواع داروهای افیونی است که در آزمایشگاه‌ها و با الهام از ترکیبات شیمیایی مرفین ساخته می‌شود. به همین خاطر مصرف آن درست همانند تریاک و سایر مواد افیونی باعث آرامش و یک احساس خوشایند در فرد خواهد شد. به دنبال تجربه این لذت، فرد برای تجربه مجدد آن به سراغ مصرف متادون خواهد رفت.
از دیگر دلایلی که برای علائم اعتیاد به متادون می‌توان عنوان کرد این است که با مصرف این قرص برای یک دوره زمانی، تغییراتی در ترشح مواد ضد درد به صورت طبیعی از مغز پیش خواهد آمد به این معنا که توانایی کارکرد طبیعی مغز دستخوش تغییر شده و فرد برای تجربه احساس طبیعی بودن می‌بایست مرتبا مقداری از این ماده را مصرف نماید. در غیر این صورت نشانه‌های ناخوشایند جسمی و روانی ترک این ماده ظاهر می‌شود. در این شرایط برای جلوگیری از این احساسات منفی، مصرف این دارو ادامه پیدا خواهد کرد.
نشانه‌های مصرف متادون
اگر به علائم اعتیاد به متادون توسط یکی از اطرافیان خود شک دارید می‌توانید نشانه‌های زیر را در او کنترل نمایید. با هربار مصرف این قرص و تا زمانی که اثر دارو از بین نرفته باشد شما علائم جسمی و روانی مشخصی را در فرد می‌بینید، در صورتی که همه یا تعدادی از علائم زیر در فرد مورد نظرتان وجود دارد بهتر است برای کسب اطلاعات بیشتر از یک متخصص کمک بگیرید.
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- تنگی نفس
- خارش بدن
- سردرد
- ناتوانی در تمرکز حواس
- ضربان قلب نامنظم
علائم اعتیاد به متادون
استفاده از متادون حتی در چند بار اول باعث بروز نشانه‌هایی در رفتار و جسم بیمار می‌شود. با دقت به علائم اعتیاد به متادون تا حدودی می‌توان مطمئن شد که فرد از این دارو استفاده می‌کند. با این‌حال دقت داشته باشید که این نشانه‌ها ممکن است به هر دلیل دیگری نیز اتفاق بیفتد. برای اطلاع از انواع نشانه های بیمار معتاد کلیک کنید. به همین خاطر تشخیص دقیق این موضوع تنها به عهده متخصص است. ازجمله علائم اعتیاد به این دارو عبارت است از:
علائم رفتاری اعتیاد به متادون
- احساس خستگی و خواب‌آلودگی
- گیجی و از دست دادن تمرکز
- تحریک‌پذیری
- اختلالات خواب
- بروز مشکلات در روابط جنسی
علائم جسمی اعتیاد به متادون
- ورم صورت
- تهوع و استفراغ
- تعریق
- سردرد
- اختلال در چرخه قاعدگی خانم‌ها
نشانه های اولیه اعتیاد به متادون
وجود برخی رفتارها و علائم اعتیاد به متادون نشان دهنده این است که فرد نسبت به مصرف Methadone اعتیاد پیدا کرده است این علائم و رفتارها شامل موارد زیر هستند. در صورت مشاهده این رفتارها در عزیزانتان و یا اگر خودتان دچار اعتیاد شده اید حتما مقاله ترک متادون را نیز مطالعه نمایید.
افزایش میزان مصرف
پس از مدتی استفاده از دارو، بیمار متوجه خواهد شد که دیگر با مصرف متادون به اندازه قبل، احساس آرامش و راحتی نمی‌کند به همین خاطر مقدار مصرف را افزایش می‌دهد. این افزایش میزان مصرف که به آن تحمل دارویی گفته می‌شود نشان دهنده علادم اعتیاد به متادون است که بدن فرد نسبت به مقدار قبلی دارو مقاومت پیدا کرده و تحت تأثیر آن قرار نمی‌گیرد.
بروز نشانه‌های ترک
نشانه‌های ترک به این معناست که چنانچه میان دو وعده مصرف فاصله زمانی افزایش پیدا کند و یا مقدار مصرف کاهش داشته باشد علائم جسمی و روانی ناخوشایندی در فرد بروز پیدا خواهد کرد. این علائم اعتیاد به متادون عبارت‌اند از سردرد، دلدرد، دردهای عضلانی، سرد یا گرم شدن بیش از حد بدن، اضطراب، پرخاشگری، افسردگی، تب و لرز، ضعف در بینایی، بی‌اشتهایی و بی‌خوابی.
جست‌وجوی دارو از علائم اعتیاد به متادون
یکی دیگر از علائم اعتیاد به متادون جست و جو برای این دارو به صورت بیمارگونه است. افرادی که اعتیاد به متادون را تجربه می‌کنند معمولاً بخش قابل توجهی از زمان خود را مشغول تلاش برای پیدا کردن و استفاده از دارو هستند. این مسئله باعث می‌شود که آنها سایر وظایف محوله مثل وظایف شغلی یا نقشی که در خانواده دارند را کنار بگذارند. برای آشنایی با اعتیاد آورترین مواد کلیک کنید.
نشانه‌های قطع مصرف متادون
همانطور که گفتیم یکی از راه‌های تشخیص علائم اعتیاد به متادون نشانه‌های ترک هستند. این نشانه‌ها هنگامی نمایان می‌شود که بیمار برای مدتی نتواند از این دارو استفاده کند و یا میزان مصرف کمتر از مقدار همیشگی باشد. نشانه‌های رایج ترک متادون عبارتند از:
- بی‌خوابی و بی‌اشتهایی
- اضطراب و تحریک‌پذیری
- سردرد
- دلدرد
- اسهال
- مشکلات بینایی
نشانه‌های مسمومیت با متادون
متادون دارویی است که تجزیه و دفع آن از بدن به آهستگی صورت می‌گیرد. به همین خاطر مقداری از آن در بدن فرد باقی مانده و در صورتی که فرد در طی این مدت مجدداً به مصرف دارو بپردازد علائم مسمومیت ظاهر می‌شود. همچنین ممکن است بیمار در یک نوبت استفاده از Methadone به دلیل زیاده روی علائم مسمومیت را نشان دهد. در ادامه اصلی‌ترین علائم مسمومیت با متادون را بررسی خواهیم کرد. درصورتیکه این علائم را در فردی مشاهده کردید هرچه سریع‌تر او را به مراکز درمانی برسانید.
- سردی بدن
- کاهش ضربان قلب
- کاهش تعداد تنفس
- کاهش سطح هوشیاری
- درصورتیکه مسمومیت بالا باشد احتمال ایست قلبی و مرگ نیز وجود دارد.
نکته: در صورتی که از متادون برای ترک اعتیاد استفاده می کنید، حتما باید تحت نظر متخصص این کار را انجام دهید. گاه حتی نیازی به تجویز دارو وجود ندارد، بنابراین پیش از بدتر شدن شرایط برای ترک اعتیاد کلیک کنید.
تست اعتیاد به متادون
روش‌های مختلفی برای بررسی علائم اعتیاد به متادون وجود دارد. این آزمایش‌ها معمولاً به دو دسته تست‌های سریع خانگی و همین‌طور تست‌های آزمایشگاهی تقسیم می‌شوند. اگرچه تست‌های خانگی در زمان کوتاهی به شما جواب میدهند اما احتمال خطا و تقلب در آنها بالاست. در مقابل تست‌های آزمایشگاهی نتایج دقیق‌تری ارائه می‌کنند اما نیاز به زمان بیشتری برای پاسخگویی دارند. برای آشنایی بیشتر با روش های تست متادون کلیک نمایید.
ازجمله تست‌های معتبر برای بررسی اعتیاد به متادون می‌توان به تست ادرار، خون، بزاق و موی سر اشاره کرد. رایج‌ترین این تست‌ها که بیش از دیگران مورداستفاده قرار می‌گیرد تست ادرار است. بااین‌حال امکان تقلب در این تست نیز وجود دارد. بهترین و دقیق‌ترین روش برای بررسی اعتیاد به مخدرهای مختلف آزمایش موی سر است. اما این روش به دلیل هزینه بالایی که دارد معمولاً مورداستفاده قرار نمی‌گیرد.
عوارض اعتیاد به متادون
متادون از آن دسته داروهایی است که اثرات منفی بسیاری روی بدن می‌گذارد. به همین خاطر است که شناخت این ماده و همین‌طور علائم اعتیاد به متادون از اهمیت بالایی برخوردار است. رایج‌ترین مشکلی که به دنبال استفاده از Methadone برای بیمار پیش می‌آید مشکلات کبدی و به‌خصوص سرطان کبد هستند. سایر عوارض اعتیاد به متادون عبارت است از:
- آسیب دیدن دندانها
- بیماری‌های تنفسی
- بیماری‌های روانی مانند اختلالات شخصیت
- بیماری‌های قلبی و عروقی
آسیب دیدن دندان ها | عوارض اعتیاد به متادون
مصرف متادون سبب به وجود آمدن بیماری های دهان و دندان در فرد می شود. کسانی که اعتیاد به مصرف این دارو دارند نسبت به سایر افراد بیشتر دچار بیمارهای دهان و دندان می شوند. این دارو می تواند سبب به وجود آمدن خشکی دهان و پوسیدگی دندان در میان مدت شود.
بیماری قلبی و عروقی | عوارض متادون
مصرف متادون فشار خون را پایین می آورد که همین امر سبب ضعف و بی حالی فرد می شود.
عوارض متادون بر کبد
بر اساس تحقیقات انجام شده مصرف متادون در طول 28 روز موجب افزایش آنزیم های کبدی می شود. که بعد از مدتی سبب از کار افتادن کبد فرد می شود.
عوارض متادون بر مغز
دوپامین با اثر بر روی گیرنده های عصبی مغز سبب ایجاد ترشخاتی در مغز می شود که احساس سرخوشی را در فرد ایجاد می کند. که این اثر کاملا موقت بوده و بعد از از بین رفتن طول اثر دارو از بین می رود. ادامه پیدا کردن این روند در فرد سبب از دست حافظه و قدرت تصمیم گیری می شود. و در طولانی مدت سبب به وجود آمدن اختلال حواس در فرد می شود.
مصرف این دارو در طولانی مدت سبب به وجود آمدن اضطراب، افسردگی، اختلال خواب و درد پا در فرد می شود.
موارد ممنوعیت استفاده از متادون
همانطور که گفتیم متادون عوارض بسیاری دارد. اما این عوارض در برخی افراد بیشتر است. یا حتی می‌تواند خطر مرگ را به دنبال داشته باشد. به همین خاطر قبل از اینکه از Methadone استفاده کنید حتماً از نبود بیماری‌ها یا داروهایی که با آن تداخل دارند اطلاع کافی کسب کنید. ازجمله موارد منع مصرف این دارو عبارت است از:
- بیماران مبتلا به اختلالات کلیه و کبد
- بیمارانی که مشکلات قلبی یا تنفسی دارند
- استفاده هم‌زمان Methadone و الکل
- استفاده هم‌زمان متادون با داروهای آرامبخش به‌خصوص بنزودیازپین‌ها
درمان اعتیاد به متادون
بر اساس تحقیقات انجام شده معمولاً به این خاطر که علائم اعتیاد متادون و ترک آن می‌تواند برای سلامتی فرد خطرات جدی را به همراه داشته باشد، توصیه می‌شود که ترک این دارو زیر نظر پزشک و در مراکز درمانی صورت بگیرد. در فرایند ترک اعتیاد به متادون معمولاً پزشکان میزان مصرف را به تدریج کاهش میدهند. این مسئله باعث کاهش شدت علائم جسمی و روانی ترک ماده مخدر می‌شود. درمان پزشکی تا زمانی که Methadone به طور کامل از بدن فرد خارج شود و وابستگی فیزیولوژِیکی به این ماده در بیمار باقی نمانده باشد ادامه پیدا خواهد کرد. برای اطلاع از عوارض مصرف متادون در بارداری کلیک کنید.
اهمیت رواندرمانی در ترک اعتیاد به متادون
یکی از تجربیاتی که معمولاً افراد درگیر با علائم اعتیاد به متادون و خانواده‌های آنها تجربه می‌کنند شروع مجدد مصرف، پس از ترک است. این موضوع اهمیت استفاده از جلسات مشاوره رواندرمانی در کنار درمان‌های طبی را نشان می‌دهد. برخی از اقدامات مهم روانشناختی در زمینه ترک اعتیاد به متادون را در ادامه با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
هشیاری نسبت به نشانه‌ها
روانشناسان با استفاده از تکنیک‌های رفتاری به فرد کمک می‌کنند تا نشانه‌هایی در محیط که او را نسبت به مصرف مجدد تحریک می‌کند شناسایی کرده و برای آنها راه چاره‌ای پیدا کند. برای مثال ممکن است فرد به این نتیجه برسد که هر بار دچار اضطراب می‌شود به مصرف مواد مخدر تمایل بیشتری پیدا می‌کند و یا در صورت مشاهده برنامه‌های تلویزیونی در این زمینه تمایل به مصرف در او افزایش پیدا می‌کند. هنگامی که فرد نسبت به این علائم یا پیشایندها آگاه باشد، توانایی کنترل وی بالاتر می‌رود.
آموزش راهکارهای سازگارانه‌تر
پس از شناسایی پیشایندها قدم دیگری که می‌بایست برای جلوگیری از مصرف مجدد مواد مخدر برداشته شود آشنایی با راهکارهای مناسب است. برای مثال فردی که متوجه شده در صورت اضطراب، به مصرف مواد مخدر روی می‌آورد می‌بایست تکنیک‌های درمانی را برای کاهش اضطراب و مدیریت شرایط آموزش ببیند تا از راه‌های مناسب‌تری با اضطراب خود روبه‌رو شود.
ایجاد جلسات خانواده درمانی
یکی از مشکلاتی که برای قربانیان اعتیاد به متادون یا هر ماده مخدر دیگری پیش می‌آید این است که روابط خانوادگی و دوستانه آنها تحت تأثیر اعتیاد، با مشکلات جدی مواجه شده است. شاید بتوان گفت وجود همین مشکلات و نبود یک سیستم حمایتی و عاطفی مناسب می‌تواند دلیلی برای بازگشت مجدد فرد به سمت اعتیاد باشد. در جلسات مشاوره، معمولاً روانشناسان با کمک گرفتن از اصول مشاوره خانواده سعی می‌کنند تا مشکلات پیش آمده را برطرف کرده و یک سیستم حمایتی و عاطفی مناسب را مجدداً برای فرد تدارک ببینند.
کمک گرفتن از جلسات گروه درمانی
شرکت در جلسات گروه درمانی باعث می‌شود که فرد با جمعی از افرادی آشنا شود که مشکلاتی مشابه خودش دارند. این موضوع می‌تواند باعث افزایش انگیزه و تمایل فرد به تغییر شود و همچنین زمینه یک رابطه اجتماعی مناسب‌تر را برای فرد به همراه خواهد داشت.
خدمات مشاوره ترک اعتیاد به متادون
ایجاد جلساتی برای افزایش انگیزه، پیدا کردن هدف‌های مناسب‌تر در زندگی، بررسی‌های دوره‌ای برای جلوگیری از ابتلا به اضطراب و افسردگی به دلیل ترک مواد مخدر، از جمله دیگر راهکارهای جلسات مشاوره برای ترک اعتیاد به متادون هستند.
مدت زمان ترک متادون
نمی‌توان عدد دقیقی را برای مدت زمان این دوره مطرح کرد. همچنین مدت زمان ترک متادون به عوامل مختلفی مانند، دوز مصرفی، مدت زمان مصرف، سن افراد، وضعیت جسمانی و … دارد. علائم دوره سم زدایی یک تا سه روز بعد از آخرین مصرف بروز کرده و روز ششم سخت ترین روز در این دوران است.
خدمات ذهن نو برای افراد دچار اعتیاد به متادون
اعتیاد و همین‌طور ترک آن یک موضوع فردی نیست. در تمامی مراحل این موضوع خانواده‌ها نیز درگیر هستند. حتی بسیاری از مواقع رفتارهای اشتباه خانواده است که باعث بازگشت به سمت مصرف مجدد یا بی‌میلی به ترک اعتیاد می‌شود. به همین خاطر یکی از خدمات مرکز مشاوره ذهن نو این است که در کنار درمان بیمار جلساتی هم برای آموزش خانواده برگزار می‌شود و راه‌های برخورد با بیماری که به‌تازگی استفاده از مخدر را ترک کرده به آنها آموزش داده می‌شود.
علاوه بر خانواده‌درمانی یکی دیگر از مزایای مرکز ذهن نو این است که شما می‌توانید در یک مرکز به تمامی خدمات لازم برای ترک اعتیاد دسترسی داشته باشید. این موضوع باعث می‌شود تا شما رفاه بیشتری را تجربه کنید و برای دریافت خدمات مشاوره تلفنی ترک اعتیاد می توانید با متخصصان مرکز ذهن نو تماس بگیرید.
سخن پایانی
به طور کلی به دلیل شیوع بالای اعتیاد به متادون و همچنین بروز علائم اعتیاد به متادون در جوانان و نوجوانان، غلبه بر این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است. افراد بهتر است اطلاعات کافی را در این زمینه کسب کرده و همچنین از متخصصین نیز در این زمینه کمک بگیرند. با ماده با اینکه بسیار اعتیاد آور بوده و عوارض جانبی زیادی ایجاد می‌کند؛ اما قابل ترک است و افراد با روش های مختلفی می‌توانند این فرایند را آغاز کنند.
برای دریافت مشاوره در زمینه متادون می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
سؤالات متداول
آیا استفاده از متادون به عنوان مسکن می‌تواند اعتیادآور باشد؟
بله؛ اگرچه متادون به عنوان یک داروی مسکن و برای کاهش درد نیز استفاده می‌شود اما مصرف مداوم آن می‌تواند باعث وابستگی به این دارو شود.
نشانه‌های مصرف متادون چیست؟
احساس خواب آلودگی، ضعف در هشیاری و ناتوانی در توجه و تمرکز، خارش بدن، خشکی دهان و سردرد از جمله نشانه‌های مصرف متادون هستند.
چطور می‌توان با مصرف مجدد متادون پس از ترک مبارزه کرد؟
کمک گرفتن از جلسات مشاوره و رواندرمانی علاوه بر درمان‌های فیزیولوژیک و سم زدایی در این راه بسیار کمک کننده خواهد بود.